İşçi Mahallesi KFC ve Pizza Hut işçileri Yum Brands ve İş Gıda arasındaki anlaşmanın sona ermesiyle işsiz kaldılar. Maaş, tazminat ve benzeri haklarını alamayan işçiler tepkilerini eylemlerle duyuruyor. Bizler de KFC ve Pizza Hut da neler oluyor, konkordato ve işçilerin hakları açısından meseleye yakından baktık ve bu yazıyı kaleme aldık.
Amerika menşeili YUM! BRANDS yaklaşık 20 yılı aşkın süre Türkiye’de KFC ve Pizza Hut markalarının restoran işletmeciliğini yaptı. Ancak 2020 yılında tam da pandeminin etkisi ile azalan kar getirisi ve artan işçi maliyetlerinin olduğu dönemde YUM! BRANDS Türkiye Operasyon haklarını İş Holding A.Ş.’ye sattı.
FRANCHİSE SÖZLEŞMESİ Mİ, YOKSA İŞÇİLERİNİN BİRİKEN ALACAKLARINI GASP ETMENİN ÖN HAZIRLIĞI MI?
Yapılan anlaşma ile YUM! BRANDS yaklaşık 20 yılı aşkın süre kendi bünyesinde çalıştırdığı işçileri, işçilere olan tüm borçları ile birlikte İş Holding A.Ş.’ye devretti. Ancak İş Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu gereği bu borçlardan tamamen kurtulması için en az 2 senenin geçmesi gerekmekteydi. İş Holding ise bu süre zarfında zemini sağlam bir büyümeye gitmek yerine, şirketi kredi, sigorta ve vergi borçlarıyla dolu bir borç batağına sürükledi.
2 yıllık yasal sürenin bitmesinden çok kısa bir süre sonra YUM! BRANDS İş Holding A.Ş.’nin kendi markalarına yakışır operasyonel standartlarını karşılayamadığını iddia etti. Bu iddiaların sürdüğü zamanlarda ise İş Holding A.Ş.’nin sahibi olan İlkem Şahin’e ise yılın franchise’ı ödülünü vermekten çekinmedi.
İŞÇİLER HAKLARINI KİMDEN ALACAK?
İş Holding A.Ş. Yum! Brands’ten aldığı görevi yerine getirerek işçilerin YUM! BRANDS ile olan hukuki bağını ortadan kaldırdı. Bunun akabinde ise YUM! BRANDS’in kendi firması ile sözleşmesini iptal ettiğini bu sebeple de borçlarını ödeyemez hale geldiğini belirterek konkordato başvurusunda bulundu. İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi, İş Gıda için 31 Ocak’ta 3 ay süreyle geçici mühlet kararı verdi konkordato komiseri atadı.
Şirketin konkordato ilan etmesi işyerinde çalışmaya devam eden işçilerin maaşlarının ödenmemesini gerektirmemekte ancak İş Holding A.Ş. çalışanların çıkış işlemlerini yapmadığı gibi ödemesi gereken ücreti de ödemiyor. Konkordato sürecinin verdiği kolaylıktan da faydalanan İlkem Şahin şirketin tüm malvarlığını kaçırmış durumda. Dolayısıyla her ne kadar işçilerin hukuken hak etmiş oldukları kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ücret alacakları ve yıllık izin ücreti alacağı gibi alacakları İş Holding A.Ş.’den tahsil etme hakları mevcut olsa da fiiliyatta İş Holding’in şirketi boşaltması ve devlet alacaklarının işçi alacaklarından önce gelmesi nedeniyle, işçilerin alacaklarını tahsil etmesi neredeyse imkânsız hale gelmiştir.
PEKİ NE YAPMALI !
YUM! BRANDS’in Türkiye de yeni franchise sözleşmesi yapacağı haberleri ve İş Holding A.Ş.’nin ise çalışanlarına mağdur etmeyeceği, yeniden bir yapılanmaya gidilerek eski çalışanlarını tekrardan açacakları şubelerde çalıştıracağı yönündeki teskin edici söylemlerde bulunması İş Holding A.Ş.’nin konkordata ve iflas sürecinin danışıklı yürütüldüğü şüphelerini arttırmaktadır.
Toplam 537 şubede 7.000’den fazla işçi seslerini duyurabilmek için sürdürdükleri eylemlerine birlik içinde devam etmeli, bu konuya devletin müdahalede bulunması için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığına baskı yapılarak işçilerin hakları YUM! BRANDS’ten tahsil edilmeli! Aksi takdirde YUM! BRANDS ve franchise ortaklarının şube açmalarına izin verilmemesi gerekmektedir.